Cũng như các nước châu Á khác, cơm là một phần quan trọng trong ẩm thực Hàn Quốc. Tuy nhiên nếu xem kdrama hay mukbang bạn sẽ thấy thay vì cơm trắng, người Hàn thường dùng loại cơm có màu tím được kết hợp nhiều loại hạt khác nhau, đôi khi có thêm các hạt đậu đen, đậu đỏ. Vậy loại cơm có màu tím đó nấu từ loại hạt gì? Và tại sao người Hàn lại ăn loại cơm có màu tím ấy?
Trước đây người Hàn Quốc thường ăn cơm trắng, và loại cơm được trộn từ nhiều loại hạt ngũ cốc khác nhau chỉ dùng trong các dịp đặc biệt. Trong đó có hạt gạo nếp cẩm tạo ra màu tím cho cơm và tùy vào lượng gạo nếp cẩm được sử dụng nhiều hay ít sẽ tạo ra màu tím đậm hoặc nhạt.
Tuy nhiên, khi ý thức được việc sử dụng cơm trộn từ nhiều loại ngũ cốc và hạt khác nhau mang lại giá trị dinh dưỡng cao hơn, người Hàn từ đó có thói quen sử dụng chúng trong bữa ăn hằng ngày, thậm chí dần dần còn thay thế hẳn loại gạo trắng thông thường.
Bap (밥) là từ chỉ chung cho cơm được nấu chín từ các loại gạo Hàn Quốc khác nhau như gạo trắng, gạo nếp cẩm, gạo lúa mạch, gạo lứt và các loại hạt đậu. Và mỗi một loại cơm nấu từ hạt khác nhau được gọi theo tên khác nhau trong tiếng Hàn.
Đây là loại gạo thường xuyên được sử dụng để nấu cơm và thấy nhiều nhất ở quán ăn, nhà hàng phục vụ món Hàn và thậm chí trên các bộ phim Hàn Quốc.
Cơm được nấu trộn với hạt gạo nếp cẩm cho ra màu tím than đẹp mắt được gọi là heungmi-bap (흑미밥).
Heungmi-bap được nấu từ hai loại gạo là gạo trắng và gạo nếp cẩm là phổ biến nhất, bạn vẫn có thể thêm vào nhiều loại hạt khác nữa. Về cơ bản, nó giàu dinh dưỡng hơn loại gạo trắng mà chúng ta thường ăn. Cơm nấu từ hạt gạo nếp cẩm sẽ có độ dai hơn và hạt gạo nở ra nhiều khi nhai.
Khi nấu heungmi-bap, tỉ lệ trộn gạo nếp cẩm rất quan trọng vì nó quyết định độ ngon của cơm. Công thức trộn gạo trắng với gạo nếp cẩm là 9:1. Nếu muốn thêm hạt đậu thì tham khảo công thức dưới đây.
Hướng dẫn nấu cơm đậu nếp cẩm
Tỉ lệ gạo:nếp cẩm:đậu các loại = 4:1:1/4
Gạo và nếp cẩm ngâm trong vòng 30ph-1h. Đậu để ở lớp phía trên hỗn hợp gạo và nếp cẩm khi nấu cơm. Lượng nước để nấu cơm như bình thường. Cho nhiều đậu quá khi ăn có thể gây ngán.
Khi nấu cơm hoàn toàn từ gạo lứt hoặc trộn gạo lứt với gạo trắng để nấu, nó được gọi là hyeonmi-bap (현미밥). Không chỉ có Hàn Quốc mới sử dụng hạt gạo lứt để nấu cơm mà tại Việt Nam, nhiều người cũng bắt đầu để ý tới vấn đề dinh dưỡng giữa hạt gạo lứt và gạo trắng trong bữa ăn hằng ngày, đặc biệt là dân mê tập gym và những người theo chế độ “eat clean”.
95% chất dinh dưỡng nằm ở lớp vỏ cám hạt gạo, trong khi gạo lứt là loại ngũ cốc nguyên hạt thì hạt gạo trắng trong quá trình xát nhiều lần chỉ còn giữ khoảng 5%, chỉ chứa nhiều đường. Tuy nhiên không thể phủ nhận gạo lứt có phần khó ăn hơn bởi nó cứng hơn gạo trắng rất nhiều sau khi nấu.
Hướng dẫn nấu cơm gạo lứt
Tỉ lệ lúa mạch:nếp:gạo = 9:1/2:1/2
Sử dụng ít hơn 1 chén lúa mạch, gạo và nếp khoảng 1~2 muỗng lớn. Lúa mạch nên được rửa sạch nhiều lần. Hỗn hợp lúa mạch, nếp, gạo ngâm trong khoảng 1 giờ. Nấu cơm với ít nước hơn bình thường.
Nếu theo dõi các video của mukbang youtuber thì bạn sẽ thường thấy người Hàn thường mua các bịch gạo mix sẵn nhiều loại hạt khác nhau để nấu vì chúng vô cùng tiện lợi. Cơm được nấu từ nhiều loại hạt khác nhau được gọi là japgok-bap (잡곡밥).
Trong ngày lễ Daeboreum - Lễ hội trăng tròn đầu tiên trong năm, người Hàn thường ăn ogok-bap (오곡밥) được nấu từ 5 loại hạt: gạo nếp, hạt kê, hạt cao lương, đậu đen và đậu đỏ.
Sản phẩm gạo ngũ cốc kết hợp nhiều loại hạt như gạo lứt, gạo lúa mạch, gạo nếp cẩm,.. được tiêu thụ rất phổ biến tại Hàn. Không chỉ có 15 loại ngũ cốc, những bịch gạo được mix từ 9 loại hạt hay tới tận 30 loại hạt được bán rất đa dạng phù hợp với từng nhu cầu sử dụng của khách hàng.
Một loại hạt ngũ cốc khác mà người Hàn dùng để dùng để nấu cơm là gạo yến mạch. Trong khi hầu hết mọi người quen thuộc với hạt yến mạch với phiên bản hạt đã được đập dẹp và dùng để ăn sáng với sữa, đắp mặt nạ làm đẹp thì hạt gạo yến mạch nguyên hạt được sử dụng để nấu cơm khá phổ biến tại Hàn.
Hạt gạo lúa mạch có vẻ ngoài thường bị nhầm lẫn với một số loại gạo khác nếu bạn không tìm hiểu kĩ. Hạt lúa mạch thường được sử dụng nhiều dưới dạng bột để làm bánh và thường là để sản xuất bia hơi. Tuy nhiên tại Hàn, gạo lúa mạch được bán phổ biến dưới dạng nguyên hạt hoặc trộn cùng các loại gạo khác trong một bịch sẵn để nấu cơm.
Hướng dẫn nấu cơm lúa mạch
Tỉ lệ lúa mạch:nếp:gạo = 9:1/2:1/2
Sử dụng ít hơn 1 chén lúa mạch, gạo và nếp khoảng 1~2 muỗng lớn. Lúa mạch nên được rửa sạch nhiều lần. Hỗn hợp lúa mạch, nếp, gạo ngâm trong khoảng 1 giờ. Nấu cơm với ít nước hơn bình thường.
Cơm được nấu hoàn toàn từ gạo nếp hoặc trộn giữa gạo trắng và gạo nếp được gọi là chapssal-bap (찹쌀밥). Gạo nếp còn góp phần tạo nên bánh gạo cay Hàn Quốc dẻo dai nhai mỏi miệng bằng cách pha trộn theo tỉ lệ nhất định với gạo trắng.
Khi nấu cơm gồm nhiều loại hạt, không phải cứ trộn theo ngẫu nhiên là được. Theo chuyên gia ẩm thực, các loại hạt ngũ cốc cần được trộn theo tỉ lệ nhất định sẽ mang lại hương vị ngon hơn.
Nấu cơm pha gạo trắng và gạo nếp theo tỉ lệ 5:1 sẽ mang lại độ mềm dẻo vừa đủ, đặc biệt nếu gạo cũ thì càng nên trộn nấu cùng gạo nếp. Bạn cũng có thể thêm vào gạo lứt hoặc các loại đậu nếu muốn.